Deve Dikeni Balı Nedir? Nerede Yetişir?

Deve dikeni güçlü ve çizgili gövdesinin ucundaki iğneli ve mor renkli çiçekleriyle heybetli bir bitki türüdür. Deve Dikeni, faydaları ile Orta Çağ'dan bu günlere tıbbi bitkiler literatüründe kendisine yer bulmuş insanlığa fayda sağlamış bir bitkidir.

Deve dikeni, papatyagiller familyasının en süslü üyelerinden biridir. Mor ve beyaz renkli çiçekleriyle hemen ayırt edilebilen bitki, ülkemizde sütlü kengel, deve kengeli ve Meryem Ana dikeni gibi farklı isimlerle de anılır. Dünya üzerinde Avrupa ve Amerika'da sıkça karşılaşılan deve dikeni, ülkemizde de Akdeniz ve Karadeniz iklimlerinin hakim olduğu alanlarda kolayca yetişme imkanı bulmaktadır. Doğru iklimde kendiliğinden kolayca yetişebildiğinden kendisine yol kenarlarında dahi rastlamak mümkün olur.

Deve dikeni yoğun olarak Niğde-Nevşehir bölgesinde yüksek kesimlerde kolayca bulunabilmektedir. Deve Dikeni güçlü ve çizgili gövdesinin ucundaki iğneli ve mor renkli çiçekleriyle ihtişamlı bir bitkidir. Bu bitkinin diğer adı Kutsal Meryem dikeni olarak da geçmektedir. Bir söylentiye göre Meryem'in sütünden bir damla deve dikeninin yapraklarına düşmüş, süt yapraklara değdiğinde beyaz noktalar ortaya çıkmış ve oluşum böyle devam etmiştir.

Romalılar Deve dikeni bitki özünü balla karıştırıp yemişlerdir. Daha çok kuru toprak da yetişen ve yol kenarlarında, Niğde-Nevşehir bölgesinin boş arazi ve tarlalarında gözünüze mutlaka çarpacaktır. Deve Dikeni bitkisi dikenleri ile Niğde-Nevşehir kuraklığına uyum sağlamış bir bitkidir. Çok sıcak geçen yıllarda nektar salgılayarak arılara sunar. Deve Dikeni balını arılar sadece sıcak geçen mevsimler de üretebilmektedir. Her yıl deve dikeni balı hasadı olmamaktadır. Deve Dikeni Balı nadir üretildiği için son derece kıymetli bir baldır.

Lezzet ve şifa kaynağı olan balın birçok çeşidi bulunmaktadır. Bunlardan biri de deve dikeni balıdır. Adından da anlaşılacağı gibi deve dikeni bitkisinden elde edilmektedir. En önemli özelliği 2 yıllık bir bitki olup ikinci yılında çiçek açmasıdır. Arılar da bu çiçeklerden bal üretir. Doğada doğal olarak kendi kendine yetişen deve dikeni bitkisinden elde edilen bu özel bala da deve dikeni balı denir. Diken balı faydaları ve tadı ile sofralarımızda yerini almaktadır.

Deve dikeni balının ne olduğunu ve nerede yetiştiğini merak ediyorsanız yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.

Deve Dikeni Balı Nedir?

Boyu bir metreye kadar ulaşabilen kurak arazilerde rahatlıkla bulabileceğimiz deve dikeni mor renkli çiçekleriyle ve güçlü gövdesiyle heybetli bir bitki türüdür. Özellikle Toroslarda yaygın şekilde yetişen ve arılar için önemli bir nektar kaynağı olan deve dikeni Orta Çağ’dan günümüze kadar tıbbi bitkiler konusunda kaynaklarda ve araştırmalarda yerini almış ve insanlık için fayda sağlayan önemli bir bitkidir.

Her ne kadar ot sınıfı içinde yer alsa da bazı durumlarda bu bitki 1-2 yıl süreyle yaşamaktadır. Çiçekleri dikenleri olsa da hoş kokuludur ve bu bitkinin balı iştah açıcı özelliktedir. Yoğun olarak Akdeniz bölgesinin yüksek kesimlerinde bulunmaktadır.

Bu bitki aynı zamanda “Kutsal Meryem Dikeni” olarak da bilinir. Bir rivayete göre Meryem’in sütü deve dikeni yapraklarına damlamış ve beyaz noktalar meydan gelerek böyle devam etmiştir. Aynı zamanda bu bitkinin özünü Romalılar balla karıştırıp tüketmişlerdir.

Akdeniz kuraklığına uyumlu olan deve dikeni bitkisi kurak geçen dönemlerde dahi arılar için önemli bir nektar kaynağı oluşturmaktadır. Nadir üretilen bir bal olduğu için de deve dikeni balı oldukça değerli bir baldır.

Deve dikeni balının faydaları konusunda bilgi sahibi olanlar daha öncesinde bu balı kullanmadığı ve tadına varmadığı için pişman olmaktadır. Deve dikeni balı arıların deve dikeni bitkisinden nektar toplayarak ürettikleri bir bal çeşididir.

Deve dikeni balı yumuşak ve kendine has aroması olan bir bal çeşididir. Alışılagelmiş balların yanı sıra farklı bir tadı bulunmaktadır. İnsanı cezbeden bir kokuya sahiptir. Bu yüzden çokça tüketilse dahi insanı rahatsız etmez. Altın sarısı bir renge sahiptir. Deve dikeni balı aromatik bal özelliği taşır. Besin değeri yüksek ve lezzetli bir baldır.

Her arı ürününde olduğu gibi deve dikeni balının faydaları da bir o kadar fazladır. Fakat yine tüm arı ürünleri gibi bazı hastalıklarda dikkatli kullanımı önerilmektedir. Aynı zamanda arı ürünlerine karşı alerjisi olanların kullanmaması gerekir. Hamile ve emziren kadınların doktor onayı alması tavsiye edilir. Aynı zamanda bir yaşın altındaki bebeklere bal verilmemelidir.

Deve Dikeni Balı Nerede Yetişir?

Boş arazi, tarla, dağ, yayla gibi yerlerde sürekli görülebilen bu otsu bitki, iklimine uyum sağladığı sürece, işlem görmeyen çok toprak alanda boy gösterebilir. Dünyada çoğunlukla Asya kıtasında rastlanan deve dikeni, Türkiye'de ise Akdeniz ve Karadeniz bölümlerinde yetişir. Bartın, Bolu, Sinop, Edirne, Mersin, Adana ve Antakya'nın yanında ek olarak, Malatya, Tunceli, Adıyaman, Diyarbakır, Muş, Eskişehir gibi iç kısımlardaki illerin tarla alanlarında da sıkça rastlanır. Bol güneşi, nemli havaları seven bir bitki olduğundan ötürü yazın kendini gösterebilir. Deve dikeninin çiçeğinin açma zamanı ise yazın en sıcak gibi aylarda, Temmuz ve Ağustos'ta olur.