Ham bal Nedir? Normal Baldan Farkı Nedir?

Ham Bal Nedir?

Ham bal; yüksek ısıda işlem görmeyen, pastörize edilmeyen bal anlamına gelmektedir. Şeker içeren gıdaların yüksek sıcaklıklarda işlenmesi sonucunda 5-HMF isimli bir madde açığa çıkar ve elde edilen ürün kalitesi, besin değeri düşer.

Bal hem canlı yaşamı için hem insan beslenmesi için önemi büyük bir ürün olması sebebiyle en çok hile uygulanan gıdaların başında gelmektedir. Balın kalitesini belirleyen birçok unsur olmasına karşın esas olarak kalitesi, bitkisel kaynağı ve kimyasal bileşimi ile belirlenir. Bu önemli arı ürününün kalitesini belirleyen en önemli unsurlardan biri de balın ham bal olup olmadığıdır.

Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği(2020)’ne göre; 45 °C’den yüksek ısıl işlem görmemiş ve 0.3 mm’den daha büyük filtreler ile filtre edilmiş ballar, “ham bal” olarak tanımlanabilir.

Ham Balın Diğer Ballardan Farkı Nedir?

Piyasadaki pek çok bal, hem raf ömrünü uzatmak hem de görüntüsünün daha canlı, pürüzsüz, akışkan olmasını sağlamak amacıyla pastörize ve filtre edilir.

Balın pastörize edilmesi ile balda bulunan fenolik ve flavonoid maddeler, enzimler, aminoasitler yüksek ölçüde zarar görmektedir. Ham bal, yüksek ısıl işlem görmediği ve filtre edilmediği için vitaminler, enzimler, antioksidan, antimikrobiyal maddeler ve polen içeriğinden hiçbir şey kaybetmez, besin değerini korur.

Bala uygulanan ısıl işlem ile baldaki enzimler ve mikroorganizmalar yok edilerek raf ömrü uzatılmaktadır. Balın filtre edilmesi ile de balın kristalleşme ihtimali ortadan kalkmaktadır. Bu nedenle ham balın tek dezavantajı, polenleri filtre edilmediği ve pastörize edilmediği için kış aylarında özellikle çiçek ballarında kristalize olma olasılığının artmasıdır.

Balın kristalleşmesi doğal bir süreçtir. Elde edildiği nektara göre bal kristalize olabilir. Kristalleşmesi için en uygun sıcaklık 14°C’dir. Bal, kristalizasyonunu geciktirmek için 20- 22°C sıcaklığında, güneş ışınlarına maruz bırakılmadan ve metal olmayan kaplarda muhafaza edilmelidir.

Neden Etikette Ham Bal yazmaktadır?

Yeni yapılan bir düzenlenme sayesinde 07/2020, 31044 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği Bal Tebliği’ne ‘ham bal’ tanımı girmiştir ve artık tüketiciler, etiketlerde ham bal ifadesini görebilecek, bu sayede ballarda ısıl işlem uygulanıp uygulanmadığının ayrımı yapılabilecektir.


Eğriçayır ve Şahbaz Çaylı ballarımızın tümü ham baldır. Yüksek ısıda işlem görmez, polenleri tutacak şekilde filtre edilmez.  Dolayısıyla besin değeri yüksek, kaliteli ve doğal bir bal tükettiğinizden emin olabilirsiniz.

Ürünlerimizin detaylı analiz ve sertifikalarına sitemizdeki ürün sayfasından ulaşabilirsiniz.

Torosların zirvesinden, Eğriçayır kalitesi ve güvencesiyle sofralara ulaşan eşsiz ham ballarımızı denemenizi tavsiye ederiz.